ჩინეთის ცენტრალურ პოზიციაზე დაბრუნების შემდეგი ეტაპი

რედაქტორის შენიშვნა: ჩინეთმა ჩინეთის კომუნისტური პარტიის ხელმძღვანელობით თანამედროვე სოციალისტური ქვეყნის მშენებლობაში შესანიშნავი მიღწევები მიაღწია, რასაც სხვა ქვეყნებს შეუძლია დაეხმაროს მოდერნიზაციისკენ საკუთარი გზის გაკვლევაში. და ის ფაქტი, რომ საერთო მომავლით გლობალური საზოგადოების მშენებლობაში დახმარება ჩინეთის მოდერნიზაციის ერთ-ერთი აუცილებელი მოთხოვნაა, აჩვენებს, რომ ის ასრულებს თავის გლობალურ პასუხისმგებლობას, დაეხმაროს სხვა ქვეყნებს განვითარების სტიმულირებაში. სამი ექსპერტი ამ საკითხთან დაკავშირებით საკუთარ შეხედულებებს China Daily-სთან უზიარებს.

ჩინეთი არ „აღზევდება“, პირიქით, ის უბრუნდება — და შესაძლოა, გადააჭარბოს კიდეც — თავის ყოფილ ცენტრალურ ადგილს მსოფლიო ასპარეზზე. ჩინეთს ისტორიაში სამი გლობალური პერიოდი ჰქონდა: „ოქროს ხანა“, რომელიც მოიცავს სონგის დინასტიას (960-1279); დომინირების პერიოდი იუანის (1271-1368) და მინგის (1368-1644) დინასტიების დროს; და ცენტრალურ პოზიციაზე დაბრუნება დენ სიაოპინგიდან 1970-იან წლებში და სი ძინპინამდე, რომელიც ამჟამად არსებობს.

არსებობდა სხვა დიდი პერიოდებიც, როდესაც მსოფლიო და ჩინეთის ისტორიები ერთმანეთს გადაეკვეთა. თუმცა, ჩინეთის კომუნისტური პარტიის ახლახან დასრულებულ მე-20 ეროვნულ კონგრესზე ქვეყანამ მიიღო სტრუქტურული მოდელი, რომელიც მიზნად ისახავდა უფრო სწრაფ და ეფექტურ გადაწყვეტილებების მიღებას, საიდანაც შეგვიძლია ვიმსჯელოთ ქვეყნის განზრახვაზე, დაუბრუნდეს ცენტრალურ ადგილს ახალ მსოფლიო წესრიგში, რომელიც დაფუძნებულია ეფექტურობასა და კეთილდღეობაზე საკუთარ ქვეყანაში.

მე-20 პარტიულმა კონგრესმა სი ძინპინი ჩინეთის კომუნისტური პარტიის ბირთვად დაამტკიცა და ჩამოაყალიბა 205 წევრისგან შემდგარი ახალი ცენტრალური კომიტეტი და ჩინეთის კომუნისტური პარტიის ცენტრალური კომიტეტის პოლიტიკური ბიუროს ახალი მუდმივმოქმედი კომიტეტი.

აქ არის რამდენიმე მნიშვნელოვანი საკითხი, რომელიც საინტერესოა ნებისმიერი დისციპლინირებული საგარეო პოლიტიკის მკვლევარისთვის.

პირველ რიგში, ძირითადად დასავლეთში, აღმასრულებელი ხელისუფლების ჩინეთის ლიდერისთვის გადანაწილება აღწერილია, როგორც „ზედმეტად ცენტრალიზებული“. თუმცა, დასავლეთში - განსაკუთრებით შეერთებულ შტატებში - „აღმასრულებელი პრეზიდენტობის“ იდეა და „ხელმოწერის განცხადებების“ გამოყენება რადიკალური ცენტრალიზაციაა, რომელიც პრეზიდენტებს საშუალებას აძლევს, კანონმდებლობა გააუქმონ, რამაც რონალდ რეიგანის პრეზიდენტობიდან ჯო ბაიდენამდე პოპულარობა მოიპოვა.

მეორეც, მნიშვნელოვანია ჩინეთის კომუნისტური პარტიის ცენტრალური კომიტეტის გენერალური მდივნის, სი ძინპინის, მე-20 პარტიის კონგრესზე გამოსვლის ორი მახასიათებლის ხაზგასმა: ჩინური მახასიათებლების მქონე დემოკრატია და ჩინური მახასიათებლების მქონე საბაზრო მექანიზმები.

ჩინეთის კონტექსტში დემოკრატია მოიცავს ყოველდღიურ პარტიულ ოპერაციებსა და არჩევნებს/შერჩევებს ფართო ეროვნულ დონეზე ან „ადგილობრივი მმართველობის“ ეკვივალენტს ისეთ ქვეყნებში, როგორიცაა გერმანია და საფრანგეთი. როდესაც დაბალანსებულია „პირდაპირი ძალაუფლებით“ პოლიტიკური ბიუროს მუდმივი კომიტეტის დონეზე, ჩინეთის გადაწყვეტილების მიღების პროცესი წარმოადგენს „რეალურ დროში“ მონაცემებისა და ინფორმაციის აგრეგირების საშუალებას, რათა უზრუნველყოფილი იყოს შესაბამისი და ეფექტური გადაწყვეტილების მიღება.

ეს ადგილობრივი მოდელი ეროვნული ხელისუფლების მნიშვნელოვან საპირწონეს წარმოადგენს, რადგან პირდაპირი გადაწყვეტილების მიღება კონკურენციას უწევს ეფექტურობასა და შესაბამისობას. შესაბამისად, ეს იქნება მთავარი მახასიათებელი, რომელიც უნდა დავაკვირდეთ მომდევნო წლებში, როგორც ჩინეთის მმართველობის პარადიგმის ნაწილი.

მესამე, ჩინური მახასიათებლების მქონე სოციალიზმის „საბაზრო მექანიზმები“ გულისხმობს ადგილობრივი არჩევანის მაქსიმიზაციას „საერთო კეთილდღეობის“ უზრუნველყოფის პარალელურად. მიზანია ბაზრის გამოყენება პრიორიტეტების იდენტიფიცირებისა და რანჟირებისთვის, შემდეგ კი - პირდაპირი გადაწყვეტილების მიღების გზით - გადაწყვეტილებების აღსრულების, განხორციელებისა და მაქსიმალური ეფექტურობის განხილვისთვის. საკითხი არ არის, ეთანხმებით თუ არა ამ მოდელს. 1.4 მილიარდზე მეტი ადამიანისთვის საერთო კეთილდღეობის მისაღწევად გადაწყვეტილებების მიღებას მსოფლიოში პრეცედენტი არ აქვს.

შესაძლოა, ყველაზე თვალსაჩინო სიგნალი და კონცეფცია, რომელიც სი ძინპინმა მე-20 პარტიის კონგრესზე გამოსვლისას გამოთქვა, არის „ერთიანობის“, „ინოვაციისა“ და „უსაფრთხოების“ მოთხოვნა „მოდერნიზაციის“ აქტიური პროტოკოლის ფარგლებში.

ამ ტერმინებსა და კონცეფციებში იმალება ისტორიაში განვითარების ყველაზე ამბიციური და რთული სისტემები: ჩინეთმა კაცობრიობის ისტორიაში ნებისმიერ სხვა ქვეყანაზე მეტი ადამიანი გამოიყვანა სიღარიბიდან, რადგან მისი წილი გლობალურ მშპ-ში ოთხჯერ გაიზარდა; ჩინეთი ყოველწლიურად ნებისმიერ სხვა ქვეყანაზე მეტ ინჟინერს აწარმოებს; და მას შემდეგ, რაც Google-ის AlphaGo-მ ფან ჰუი 2015 წელს უძველეს თამაშში „გო“ დაამარცხა, ჩინეთმა მსოფლიოში ლიდერობა მოიპოვა ხელოვნური ინტელექტის განათლებაში, ინოვაციასა და დანერგვაში.

ჩინეთს ასევე აქვს მოქმედი პატენტების სიდიდით მეორე ადგილი, ლიდერობს მსოფლიოში წარმოებასა და ვაჭრობაში, ასევე ტექნოლოგიების ექსპორტში.

თუმცა, ჩინეთის ხელმძღვანელობა ასევე უპრეცედენტო გამოწვევების წინაშე დგას, რომელთაგანაც აქამდე არასდროს უნახავთ. ქვეყნის შიგნით, ჩინეთმა უნდა დაასრულოს სუფთა ენერგიაზე გადასვლა ნახშირისა და სხვა წიაღისეული საწვავის გამოყენებაზე დაბრუნების გარეშე და ეფექტურად შეაჩეროს COVID-19 პანდემია ეკონომიკური ზრდის შენარჩუნებით.

ასევე, ქვეყანამ უნდა აღადგინოს ნდობა უძრავი ქონების ბაზარზე. კეთილდღეობა იწვევს მოთხოვნისა და საკრედიტო ციკლებს, რომლებიც ინფლაციურია, რაც ზრდის ვალს და სპეკულაციებს. ამიტომ, ჩინეთს დასჭირდება ახალი მოდელი „აღმავლობისა და კრახის“ ციკლთან გასამკლავებლად, რათა სტაბილიზაცია გაუკეთოს უძრავი ქონების სექტორს.

გარდა ამისა, გეოპოლიტიკურად, ტაივანის საკითხი უფრო ფართო საკითხს ნიღბავს. ჩინეთი და შეერთებული შტატები მსოფლიო წესრიგში „თანასწორობის ცვლილების“ შუაგულში იმყოფებიან, რომელიც ბოლო 60 წლის განმავლობაში ჩვეული დიპლომატიური დიალოგის გარეშე ყალიბდება. არსებობს გადაფარვის „ჰეგემონიური რუკები“ - სადაც აშშ სამხედრო თვალსაზრისით ჩინეთის ინტერესებს აკრავს გარს, ხოლო ჩინეთი ეკონომიკურად და ფინანსურად დომინირებს იმ ტერიტორიებზე, რომლებიც ოდესღაც დასავლეთთან მოკავშირე იყო.

თუმცა, ბოლო საკითხთან დაკავშირებით, მსოფლიო ორპოლარიზმს არ დაუბრუნდება. საწარმოო ტექნოლოგიები ნიშნავს, რომ როგორც მცირე ერები, ასევე არასახელმწიფო აქტორები ახალ მსოფლიო წესრიგში მნიშვნელოვან როლს შეასრულებენ.

სი ძინპინმა სწორი მოწოდება გააკეთა ისეთი მსოფლიოსთვის, რომელიც ერთგული იქნება საერთაშორისო სამართლის, სუვერენული მთლიანობისა და საერთო გლობალური კეთილდღეობის მიმართ, რათა მშვიდობიანი სამყარო შეიქმნას. ამის მისაღწევად, ჩინეთმა უნდა უხელმძღვანელოს დიალოგს და „საწარმოს დახმარების“ სისტემას, რომელიც მიზნად ისახავს პრაგმატულ განვითარებას, გარემოსდაცვით მდგრადობას და ცხოვრების ხარისხის უწყვეტ გაუმჯობესებას მთელ გლობალურ საერთო სივრცეში.

გილბერტ მორისის მიერ | China Daily | განახლებულია: 2022-10-31 07:29